Documentaire over bevrijd en bezet Nederland

Documentaire: Toen Nederland bevrijd en bezet was

Een nieuwe productie van Joost Schrickx en Ludo Keeris

Pelicula gaat een nieuwe documentaire realiseren over de periode in 1944/1945 dat Nederland voor een deel bevrijd en voor een deel bezet was. In de tweede helft van 2014 zal deze film gaan draaien op festivals en andere bevrijdings-evenementen en ook worden ingezet voor educatieve doeleinden. Daarna zal de film verder worden gedistribueerd.

Premisse
Van 17 september 1944 tot 5 mei 1945 was Nederland een land dat gedeeltelijk bezet en gedeeltelijk bevrijd was. Een land dat tijdelijk twee totaal verschillende en volledig afgescheiden zijnswijzen incorporeerde. Bezet en bevrijd. Twee zijnswijzen met eigen verhalen, eigen herinneringen, eigen emoties en eigen effecten op het nu. Maar waren bezet en bevrijd gebied nu echt zo scherp van elkaar gescheiden? In deze documentaire vertellen we de verhalen die bevrijd en bezet gebied juist met elkaar verbinden. Verhalen die dwarsverbanden aanleggen tussen beide zijnswijzen. Verhalen die laten zien dat het leven in bezet gebied toen anders was geweest als Nederland niet voor een gedeelte ook bevrijd zou zijn geweest; dat het leven in bevrijd gebied toen anders was geweest als Nederland niet voor een gedeelte ook bezet zou zijn geweest.

Invalshoek
Dit jaar, 2014, is het 70 jaar geleden dat Brabant, een gedeelte van Zeeland en van Limburg, werden bevrijd. Deze bevrijding zal in de bevrijde regio’s zelf op allerlei manieren herdacht en gevierd worden. In de rest van Nederland zal zij echter nauwelijks aandacht krijgen. Daar ligt de focus bijna exclusief op het jaar 2015 als héél Nederland 70 jaar bevrijd zal zijn.

Aan de militaire Market-Garden-operatie, waarmee de aanzet tot deze gedeeltelijke bevrijding van Nederland werd gegeven, wordt nog wel nationale betekenis toegekend. Maar de niet-militaire menselijke kant van deze bevrijding, het persoonlijke bevrijdingsverhaal, wordt gezien als een vooral regionaal gebeuren dat over de regio-grenzen nauwelijks betekenis heeft.

Is dit gebrek aan aandacht voor de bevrijding van Brabant en gedeeltelijk Zeeland en Limburg in de rest van Nederland terecht?

In dit project willen wij persoonlijk verhalen die zich afspelen rondom de bevrijding van Brabant maar een sterke link hebben naar bezet Nederland, vastleggen. Het gaat ons daarbij dus niet zozeer op de verhalen die slechts van regionaal belang zijn, het gaat ons vooral om verhalen die hun tentakels uitstrekken tot buiten de regio waar ze plaatsvonden. En daarmee de bovenregionale betekenis van deze bevrijding en hun weerslag op de bezetting inzichtelijk kunnen maken. Deze betekenis strekt zich bij voorkeur uit tot in de huidige tijd. We willen niet zozeer getuigenverhalen over toen vastleggen maar veeleer in het heden een visueel en inhoudelijke boeiend verhaal vertellen dat een doorkijk geeft op wat er zich in het verleden heeft afgespeeld. We vertellen dus visuele verhalen in het heden die staan voor verhalen uit het verleden. Zie ook de voorbeelden hieronder. Wij denken dat wij daartoe als documentaire makers als geen ander in staat zijn.

Wij stellen ons daarbij ten doel dat een kijker na het zien van de verhalen niet meer weet of wie of wat nu goed was of slecht, maar alleen maar bewust wordt van de impact van de bevrijding van een gedeelte van Nederland op het nog bezette deel van Nederland.

Credits
Producent: Stichting Pelicula Film & TV
Regie: Joost Schrickx
Camera: Jet Homoet
Geluid: Ludo Keeris
Montage: Harro Henkemans

Ondersteund door
Erfgoed Brabant
Nationaal Comité 4 en 5 mei
Prins Bernard Cultuurfonds
VSB-fonds