Neem nu ook een coach om je te begeleiden bij het schrijven van je verhaal of scenario!
Onlangs begeleidde ik, als scenario-coach en expert op het gebied van storytelling technieken, een schrijvende journalist, die bij uitzondering twee fílm-items wilde maken. Eén item ging over de Vietnamese kerk die zich in zijn Noord-Hollandse dorp gevestigd had. Zijn tweede item ging over twee broers, een zwijgzame hardwerkende broer en een pratende ondernemende broer. Samen beheren de twee broers een klompenmakerij.
De journalist ‘voelde’ dat er twee mooie filmische items inzaten. Maar hij had verder geen idee waar te beginnen en wat te filmen. Ik liet er daarom eerst wat inspirerende voorbeelden zien en liet er toen mijn storytelling technieken op los.
Op zoek naar een geschikte hoofdpersoon
Het eerste wat ik hem vroeg of er bij beide onderwerpen wellicht een persoon betrokken was, die voldeed aan een aantal specifieke eigenschappen.
De persoon heeft een duidelijk te concretiseren en liefst ook te visualiseren doel voor ogen.
Dit doel valt binnen de termijn waarbinnen het item af moet zijn.
De persoon heeft een duidelijke positieve eigenschap die hem of haar kan helpen dit doel te realiseren. Bijvoorbeeld optimisme, doorzettingsvermogen, trots, passie, enzovoort.
De persoon ondervindt weerstand van de buitenwereld bij het bereiken van het doel.
Liefst ook heeft de persoon een negatieve eigenschap die hem intern hindert om het doel te bereiken. Bijvoorbeeld angst, luiheid, kortzichtigheid of onrust.
Na enig nadenken kwam de journalist bij ieder item inderdaad uit bij een persoon die aan al deze eigenschappen voldeed. Bij de Vietnamese kerk was dit de diepgelovige maar wel wat naïeve Vietnamese priester. Deze was ondanks tegenwerking uit het dorp vast van plan was de aanstaande Vietnamese feestdag tot een groot religieus feest te maken. Bij de klompenmakerij kwam hij uit bij de ondernemende soms helaas wat kortzichtige broer. Ondanks tegenwerking van zijn conservatieve hardwerkende broer en ook zijn pessimistische oude moeder had hij zijn zinnen erop gezet om de komende zomermaanden de omzet van het bedrijf op zijn minst te verdubbelen.
Ik raadde hem vervolgens aan de door hem gekozen personen tot hoofdpersoon, tot protagonist, van het item te maken. En om een structuur uit werken waarbij een beginsituatie neergezet wordt waarbij de realisering van het doel van de hoofdpersoon heel ver weg lijkt te zijn. En vervolgens te laten zien hoe de goede eigenschap van de hoofdpersoon hem helpt om ondanks de interne en externe tegenwerking toch stap voor stap, liefst met vallen en opstaan, het doel te realiseren.
Benodigde scenes
Vervolgens raadde ik hem aan een aantal plausibele scènes te bedenken, scenes dus die zouden kúnnen plaatsvinden, die de door hem bedachte structuur konden dragen. Ik gaf hem daarbij als overweging mee dat hoe minder deze scenes afhankelijk zouden zijn van dialoog, dus hoe meer deze scenes qua beeld voor zichzelf zouden spreken, des te sterker ze zouden werken. Daarbij gaf ik hem ook het advies om de positieve en negatieve eigenschap van de protagonist en de externe weerstand eerst uit te werken en te laten zien in scenes (of delen van scenes) die nog niet echt met het bereiken van het doel te maken hebben. Die daar als het ware los van staan.
Ook adviseerde ik hem om extra aandacht te besteden aan de mogelijke volgende scenes:
Een scene die duidelijk maakt wat er voor de hoofdpersoon op het spel staat als het doel niet bereikt wordt. Bijvoorbeeld gezichts- of eerverlies, faillissement, ondergang, etc.
Een zogenaamde crisis-scene die invoelbaar maakt hoe vlak voor het uiteindelijke wél bereiken van het doel dit gezichts- of eerverlies, faillissement of ondergang zeer dichtbij komt.
Gelaagd doel
Tenslotte gaf ik hem als extra mogelijkheid mee om te werken met een gelaagd doel van de hoofdpersoon. Het doel bestaat dan uit een deel waar de hoofdpersoon zich bewust van is, en een deel waar hij of zich niet bewust van is. Maar waar het eigenlijk wél om gaat. Voor de Vietnamese priester bleek acceptatie door zijn mede-dorpsgenoten nog veel belangrijker te zijn dan een geslaagde religieuze feestdag. De ondernemende broer bleek het vooral te gaan om de waardering van zijn broer en moeder. En niet zozeer om de omzet.
Uiteindelijk kwam de journalist op basis van bovenstaande input gebaseerd op storytelling technieken tot twee krachtige en eenduidige visuele verhaallijnen. Na uitwerking hiervan in een synopsis, was hij er helemaal klaar voor om tot verfilming over te gaan. Ik ben erg benieuwd naar het eindresultaat. Ik ben er vast van overtuigd dat het onderhoudende itempjes gaan worden die daadwerkelijk iets vertellen.
Joost Schrickx is scenarioschrijver en filmmaker en auteur van het veel verkochte Basisboek Scenarioschrijven. Hij heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot expert op het gebied van storytelling technieken. Hij geeft ook (incompany) workshops en trainingen op dit gebied.
Neem nu ook een coach om je te begeleiden bij het schrijven van je verhaal of scenario!
