Binnenkort verschijnt – na Basisboek Scenarioschrijven – mijn tweede boek. Het heet: Storytelling – De weg naar het hart. De redactie en vormgeving ervan heb ik uitbesteed, aan een gespecialiseerd redactie- en vormgevingsbedrijf. Het werd een moeizaam proces. Uit dit proces heb ik 10 tips gedestilleerd voor iedereen die ook een boek wil laten redigeren.
10 tips
- Slordigheid is een negatieve indicator
De email-correspondentie die ik met mijn redacteur voerde alvorens het eigenlijke redactiewerk en opmaken een aanvang nam, zat vol verschrijvingen, slordigheden en spelfouten. Toen ik mijn redacteur hiermee confronteerde, kreeg ik als reactie dat dit kwam door de snelheid en haast die nu eenmaal bij het medium email hoort. Helaas bleek hier wel degelijk sprake te zijn van een voorbode. - Ongevraagde services
Het viel mij op dat mijn redacteur en ook de vormgever mij voortdurend allerlei werk uit handen wilden nemen, ook als dat buiten hun scoop leek te vallen. “Proefdruk niet bezorgd?”, wij gaan er wel even achteraan. “ISB-nummer aanvragen?”, dat doen wij toch wel even voor je. Pas achteraf besefte ik dat voor al deze vriendelijkheden uren geschreven werden. Die bedoeld waren om achteraf als ‘extra’ in rekening te worden gebracht. - Overleg van extra werk
Zorg er daarom voor dat in offerte, overeenkomst, stappenplan of in welke juridische vorm een afspraak ook gegoten wordt, is vastgelegd dat over het in rekening brengen van extra werk altijd van tevoren wordt overlegd. - Extra werk voor rekening van redacteur
Leg ook vast dat extra werk dat ontstaat als gevolg van slordigheid of nalatigheid aan de kant van redacteur of vormgever, nooit bij een klant in rekening wordt gebracht. - Duidelijke afspraken over correctie-techniek
Besteed extra aandacht aan hoe feedback op tussenversies wordt gecommuniceerd. Zorg dat je zeker weet dat jouw opmerkingen en doorhalingen ook als dusdanig gelezen kunnen worden door de redacteur. Als jezelf bijvoorbeeld een Mac-programma als ‘Voorvertoning’ gebruikt en de redacteur een programma als Adobe Acrobat, blijken correcties soms helaas spoorloos te verdwijnen. - Definitie van ‘opmaak’
Maak duidelijke afspraken over wat tot de standaardopmaak behoort en wat niet. Anders kan het zomaar gebeuren dat achteraf blijkt dat bijvoorbeeld voor het genereren van een index extra kosten in rekening worden gebracht. - Nederlands is een vak
Soms is redactiewerk subjectief. Dan gaat het niet om wat correct Nederlands is en wat niet maar om wat het beste is in een bepaald geval. Dan kan het geen kwaad de adviezen van een redacteur te volgen. Als deze echter het Nederlands niet goed beheerst en bijvoorbeeld beweert dat tegenwoordige tijd en verleden tijd nooit samen in een en dezelfde zin mogen voorkomen, dan is er sprake van onkunde die de kwaliteit van het uiteindelijke boek kan schaden. - Redactiewerk en vormgeving in één
Het leek mij een voordeel dat redactiewerk en vormgeving van mijn boek door een en hetzelfde bedrijf werden uitgevoerd. Als echter deze combinatie wordt verzorgd door een getrouwd echtpaar dat elkaar naar de kroon steekt waar het slordigheid betreft, dan is dit zeker geen aanrader. - Liever een specialist dan een generalist
Als je redacteur beweert van alle markten thuis te zijn en zich dus profileert als generalist, kan dat zomaar betekenen dat je redacteur eigenlijk in geen enkel genre heel erg sterk is. Het zijn van generalist is dan geen pre maar eerder een contra. - Haags Bureau in Den Haag?
Problemen, misverstanden en onduidelijkheden kunnen vaak opgelost worden d.m.v. een verhelderend face-to-face gesprek, zo is mijn ervaring. Een voorbeeld. Het bedrijf van mijn redacteur en vormgever noemt zich Haags Bureau en is volgens zijn website ook in Den Haag gestationeerd. Toen ik voorstelde naar Den Haag te komen om even samen te zitten om de voortgang te bespreken bleek dit helaas niet mogelijk. Haags Bureau zit namelijk in een vakantiehuis ergens in Spanje.
Storytelling – De weg naar het hart
These, anti-these, synthese. Conflict, climax, resolutie. Uiteindelijk is het allemaal goed gekomen. En is ‘Storytelling – De weg naar het hart’ zowel qua inhoud als qua uiterlijk een prachtig boek geworden. Waar ik heel erg trots op ben. En ik hoop Haags Bureau ook een klein beetje.
