Omroep MAX en Pelicula Film presenteren
De A’dammer
De man achter de kast
‘Een fraai gecomponeerde, verbluffende vertelling over ‘andere tijden’ | De Groene
‘Een ode aan Aldo van den Nieuwelaars
strakke vormtaal en tijdloze esthetiek’ | NPO DOC
Met: Gijs Bakker | Jan Brokken | Karel Boonzaaijer | Titus Darley | Menno Dieperink | Carlo Kastelijns | Joris van den Nieuwelaar | Mia van den Nieuwelaar | Joop van den Nieuwelaar | Betty Prins | Ingeborg de Roode | Harm Scheltens | Marieke van der Zeijden
Informatie
Documentaire van 60 min (bioscoop) / 55 min (televisie)
Nederlands gesproken / Engelse ondertitels
Een co productie van Omroep Max en Pelicula Film
De film is geselecteerd door het Architecture Film Festival Rotterdam 2025
Regie en Scenario – Harro Henkemans
Camera – Hans Bouma
Geluid – Raoul Popma
Montage – Jos Driessen nce
Producent – Joost Schrickx
Samenvatting
Iedereen kent de A’dammer: de opvallende, smalle kast met het geribbelde rolluik die sinds de jaren tachtig talloze Nederlandse woonkamers sierde. Minder bekend is het verhaal van de man achter de kast, ontwerper Aldo van den Nieuwelaar. In ‘De A’dammer – De man achter de kast’ wordt het levensverhaal verteld van Aldo van den Nieuwelaar: een visionair ontwerper, compromisloos kunstenaar én uitgesproken homoseksueel in een tijd en omgeving waar dat alles niet vanzelfsprekend was.
Synopsis
De documentaire ‘De A’dammer – De man achter de kast’ volgt het leven van ontwerper Aldo van den Nieuwelaar. Hij ontwerpt in de jaren zestig een serie revolutionaire armaturen gebaseerd op de verfoeide TL-buisverlichting. Maar zijn echte doorbraak komt met de A’dammer kast ontwerp, die in de jaren tachtig uitgroeit tot een internationaal designicoon, waarvan meer dan zeventig varianten wereldwijd worden verkocht. Musea kopen zijn werk aan en hij groeit uit tot een veelbelovende naam in de ontwerpwereld. Maar Aldo is meer kunstenaar dan ondernemer en zijn perfectionisme botst met de commercie. Vooral de gespannen relatie met directeur Harm Scheltens van meubelfabrikant Pastoe loopt uit op een jarenlang juridisch gevecht over geld, erkenning en zeggenschap.
De film gaat in op zijn jeugd in het katholieke Haaren, waar hij zich al jong een buitenstaander voelde. Als homoseksuele jongen met radicaal nieuwe ideeën over vormgeving botst Aldo met alles waar zijn omgeving voor staat. Zijn ouders runnen een traditionele meubelzaak waar geen plek is voor zijn geometrische vormentaal en TL-lichtkunst. Als Aldo op jonge leeftijd uit de kast komt en een relatie begint met een jongen, zet zijn moeder hem letterlijk het huis uit – bang dat zijn ‘anders-zijn’ de goede naam van de familie zal schaden. Die afwijzing zou Aldo zijn hele leven met zich meedragen.
De film belicht vervolgens zijn flamboyante leven in het vrije Amsterdam van de jaren 70 en 80. In Amsterdam vindt Aldo eindelijk de ruimte om zichzelf te zijn. Hij wordt ontdekt door Benno Premsela en vind aansluiting bij een groep rebelse ontwerpers, onder wie Gijs Bakker, Wim Crouwel en Ad Dekkers. Hij ontwikkelt een eigen minimalistische stijl gebaseerd op zijn systematische, modulaire manier van denken, geometrische abstractie en door een minimaal gebruik van beeldmiddelen. Niet te modisch. Hij gelooft in evergreens. Zijn bekendste ontwerp, de A’dammer kast, verbeeldt zijn visie: geen compromis, geen overbodige details, maar een meer verstild, anoniem en tijdloos product en tegelijk een stille ode aan de stad waar hij vrijheid vond.
